Jednym z nich, jest odnotowywanie swych działań w – istniejącym od 1993 roku – statystycznym systemie handlu towarami między członkami unii, zwanym w skrócie Intrastat, który w naszym kraju obowiązuje od 1 maja 2004 roku.
Do czego służy unijna statystyka gospodarcza, czyli usługa Intrastat w pigułce
Rzecz jasna, system Intrastat powstał raczej nie po to, jak chcieliby sądzić krytycy działań wewnątrzwspólnotowych, by poddać ścisłej i daleko ingerującej kontroli, wszelkie podmioty gospodarcze. Usługa Intrastat służy raczej celom regulacyjnym, porządkującym i zbierającym informacje. Dzięki wielu dekadom swoistego „docierania się”, czy inaczej mówiąc – kształtowania się, formowania - unijnego imperatywu znoszenia barier między państwami członkowskimi, również handel w granicach wspólnoty stał się niczym odwzorowanie zwykłych krajowych transakcji handlowych. Mimo, iż towar przemieszczający się pomiędzy poszczególnymi państwami nie jest już obłożony cłami, a z przedsiębiorcy zdjęto formalne obowiązki przewozowe (którymi wcześniej zajmowała się agencja celna), to może się tak zdarzyć, iż będzie on musiał wykazać nabycie i transfer towaru przez granice państwowe.
Jeśli przedsiębiorca jest płatnikiem VAT, bierze udział w pozakrajowej wymianie handlowej, a także, przede wszystkim, jeśli wartość towarów przywożonych lub wywożonych, w roku poprzednim niż rok sprawozdawczy przewyższy wartość określoną dla progów (podstawowego i szczegółowego), to podmiot jest zobligowany do zgłoszenia tego działania gospodarczego w systemie Intrastat.
Deklaracje, progi i czynności wymagane w systemie Intrastat
Służyć ma temu, złożenie swoistej deklaracji w systemie Inrastat. Co ciekawe, mimo, iż podmiot gospodarczy nie musi już składać deklaracji celnych, to organ właściwy, dane gromadzący, to Izba Celna, gdzie można wysłać deklarację w formie cyfrowej lub na formularzu papierowym. W formularzu, którego wypełnienia wymaga usługa Intrastat, podaje się, niezależnie do progów wartości (o czym poniżej), informacje podstawowe, takie jak:
Kod i opis towaru
Kod właściwej izby celnej, w której składana będzie deklaracja
Okres sprawozdawczy
Informacje na temat rodzaju deklaracji i typu transakcji
Informacje na temat właściwości fizycznych, deklarowanego towaru, czyli masa lub ilość, kod typu towaru
Dane osobowe, adresowe nt. odbiorcy przy przywozie lub nadawcy przy wywozie
Kod państwa wysyłki dla przywozu towarów lub kod państwa docelowego, dla wywozu
Łączna wartość towaru w polskich złotych
Dodatkowo, po przejściu z progu podstawowego do progu szczegółowego, przedsiębiorca musi załączyć dane nt.:
Kodu warunków dostawy i kodu rodzaju transportu oraz szczegółowego kodu produktu
Wartości statystycznej przemieszczanego towaru w polskich złotych
Wspomnieliśmy już dwukrotnie o progach, a że jest to rzecz konstytutywna w systemie Intrastat, warto ten wątek pokrótce rozwinąć. Tak więc, wartości graniczne w progach są ustalane rokrocznie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i na rok 2020, wynoszą, odpowiednio:
Dla progu podstawowego (dawniej asymilacji) – 4.000.000 zł dla przywozu i 2.000.000 dla wywozu.
Dla progu szczegółowego (dawniej specyficznego) – 65.000.000 zł dla przywozu i 108.000.000 zł dla wywozu.
Złożenie deklaracji Intrastat pod względem formalnym nie jest zbyt uciążliwe, nie są wymagane dodatkowe dokumenty przewozowe i nie wiąże się z dodatkowymi kontrolami celnymi. Jednakże lepiej jest zwracać uwagę na wysokość progów, ogłoszonych przez Prezesa GUS na dany rok, gdyż niezłożenie deklaracji (po trzykrotnym upomnieniu), może wiązać się z konsekwencja nałożenia kary w wysokości 3.000 zł za każdy okres sprawozdawczy po terminie niezłożenia dokumentu.
