About Lexicon

A feature rich and highly configurable, professional Joomla theme.

niedziela, 12 czerwiec 2022 17:45

Czerniak – dowiedz się, dlaczego ten rodzaj raka jest tak groźny

Oceń ten artykuł
(1 głos)
Czerniak - pani doktor oglądająca pod lupą znamię na skórze mężczyzny Czerniak - pani doktor oglądająca pod lupą znamię na skórze mężczyzny shuterstock

Czerniak to nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek barwnikowych. Najczęściej diagnozowany jest czerniak skóry, choć nowotwór może się rozwinąć również w innych lokalizacjach, np. w gałce ocznej lub na błonach śluzowych.

Niestety w wielu przypadkach wczesny czerniak jest trudny do rozpoznania i ostatecznie choroba diagnozowana jest w zaawansowanych stadiach, gdy trudno już o skuteczne leczenie.

Z tekstu dowiesz się:

  • jakie są rodzaje czerniaka,
  • jakie przyczyny może mieć czerniak,
  • jak wygląda czerniak,
  • jak diagnozuje się czerniaka,
  • jakie są metody leczenia czerniaka.

Czerniak to nowotwór złośliwy wywodzący się z komórek melanocytarnych, czyli barwnikowych. W Polsce cały czas jest to dość rzadko występujący nowotwór – diagnozuje się około 3100 nowych zachorowań rocznie, jednak w latach 1980-2010 liczba przypadków czerniaka złośliwego wzrosła ponad trzykrotnie.

Czerniak – rodzaje

Wyróżnia się kilka rodzajów czerniaka, biorąc pod uwagę przede wszystkim lokalizację zmiany:

  • Czerniak skóry – może się rozwinąć w zasadzie w każdym miejscu owłosionej i nieowłosionej skóry, ale najczęściej diagnozowany jest w obrębie tułowia. Około 60-70% czerniaków skóry szerzy się powierzchownie i powstaje ze znamion barwnikowych. Inne odmiany czerniaka skóry to czerniak guzkowy (najcięższa postać) oraz czerniak z plamy soczewicowatej, diagnozowany głównie w obrębie skóry szyi i twarzy u osób w podeszłym wieku.
  • Czerniak akralny – rozwija się na końcowych częściach palców, najczęściej na podłożu plam soczewicowatych.
  • Czerniak paznokcia – inaczej czerniak podpaznokciowy, zlokalizowany pod płytką paznokcia.
  • Czerniak oka – stanowi około 10% wszystkich przypadków czerniaka, może występować w skórze powiek, spojówce oraz przedniej lub tylnej części błony naczyniowej oka.
  • Czerniak złośliwy błon śluzowych – rozwija się najczęściej na błonach śluzowych jamy ustnej, przełyku i górnych dróg oddechowych, okolicy narządów płciowych, sromu i odbytu.

Czerniak złośliwy – przyczyny

Czerniak, podobnie jak wiele innych nowotworów, nie ma jednej konkretnej przyczyny. Wyróżnia się całą grupę czynników, które zwiększać mogą ryzyko zachorowania. Zalicza się do nich:

  • predyspozycje genetyczne,
  • wrodzona niska zawartość barwnika w skórze,
  • częsta ekspozycja skóry na słońce,
  • częste opalanie w solarium,
  • ekspozycja skóry na drażniące czynniki mechaniczne i chemiczne,
  • przebyte w przeszłości ciężkie poparzenia.

Czerniak – objawy

W zależności od lokalizacji zmiany czerniak złośliwy może dawać różne objawy. Czerniak skóry to zazwyczaj nieregularna, asymetryczna zmiana o nierównomiernym rozkładzie barwy, nierównych brzegach i średnicy powyżej 6 mm. Zmiana może swędzieć i krwawić. Czerniak oka i czerniak błon śluzowych to tzw. zmiany bezbarwnikowe, czyli pozbawione barwnika. Ich pierwszych objawem bardzo często jest różowoczerwona grudka, powiększająca się i bezbolesna. Z kolei czerniak paznokcia przyjmuje postać ciemnego pasma biegnącego prostopadle do naskórka pod płytką paznokcia.

Czerniak – jak rozpoznać chorobę?

W diagnostyce czerniaka pierwszym wykonywanym badaniem jest najczęściej dermatoskopia – dobry lekarz dermatolog już na podstawie obserwacji zmiany w powiększeniu jest w stanie wstępnie stwierdzić, czy ma ona charakter nowotworowy (badanie dermatoskopowe pozwala wykluczyć m.in. zmiany pochodzenia naczyniowego oraz brodawki łojotokowe). Na jednoznacznie potwierdzenie choroby pozwala jednak dopiero wycięcie zmiany i poddanie jej analizie histopatologicznej.

Czerniak – metody leczenia

Jeśli badanie histopatologiczne potwierdzi złośliwość zmiany, wykonuje się biopsję jednego z okolicznych węzłów chłonnych w celu wykluczenia przerzutów. Jeżeli się ich nie stwierdza, doszczętne wycięcie czerniaka jest wystarczające i wymaga tylko regularnej obserwacji oraz kontroli lekarskiej. Zazwyczaj zajmuje się tym onkolog – prywatnie z pomocy specjalisty onkologa można skorzystać w oddziałach enel-med w całej Polsce.

W przypadku zaawansowanego czerniaka z rozpoznanymi przerzutami wdrożone mogą zostać również immunoterapia, leczenie ukierunkowane molekularnie oraz chemioterapia.

Źródła:

https://www.termedia.pl/Czerniaki-skory-zasady-postepowania-diagnostyczno-terapeutycznego-w-2016-roku,56,26901,1,0.html

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/nowotwory_skory/74371,czerniak

https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:dgFjs2ke-iQJ:https://journals.viamedica.pl/onkologia_w_praktyce_klin_edu/article/download/56866/42764+&cd=4&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d